Bugün biraz değişiklik yapıp işyerinde karşıma çıkan ve muhtemelen öğrencilik dönemimde ne işime yaracak bu dediğim bir konu hakkında yaptığım derlemeyi sizinle paylaşmak istiyorum. Patronlar ve yöneticiler düzenli aralıklarla işletmelerinin durumlarını merak ederler. Tıpkı obez çocuğa sahip anneler gibi çocuğunun aşırı kilo alıp almadığını her zaman kontrol altında tutmak isterler. Bunu yaparken de çocuğunun çevresindeki arkadaşlarını bir ortalama alarak bir sonuca varırlar. Yani işletmedeki stok miktarını kilo olarak görürsek çocuğun ne kadar sürede kilo alıp verdiğimizi ve bunun ne kadarının çocuğumuzun gelişimine katkıda bulunduğu önem kazanır. Aşağıdaki bölümde stok devir hızının nasıl bulunduğu ve ne şekilde yorumlanması gerektiğine dair özet bilgiler var. Umarım birileri faydalanabilir.
Stok Devir Hızı (Inventory Turnover), klasik olarak ortalama stok miktarının bir dönem içinde kaç kez üst üste konduğunda satılan mal maliyetini oluşturduğunu gösterir. Normal şartlarda yıllık olarak hesaplanan bu göstergenin formülü aşağıdaki gibidir, değerler parasaldır. : Satışların maliyet toplamının ortalama stoka bölünmesi yoluyla bulunur. Faaliyet dönemlerinde stok miktarı dalgalanmalar gösteriyorsa her ay sonunda stok miktarlarının aritmetik ortalaması alınması ile ortalama stok hesaplanabilir. Satışların maliyeti yerine net satışlar da alınabilir. Stok devir hızının hesaplanması için genelde aşağıdaki formülasyon kullanılır. Formüle ve elemanlarını aşağıdaki gibi açıklamak mümkündür.
Stok Devir Hızı (Inventory Turnover), klasik olarak ortalama stok miktarının bir dönem içinde kaç kez üst üste konduğunda satılan mal maliyetini oluşturduğunu gösterir. Normal şartlarda yıllık olarak hesaplanan bu göstergenin formülü aşağıdaki gibidir, değerler parasaldır. : Satışların maliyet toplamının ortalama stoka bölünmesi yoluyla bulunur. Faaliyet dönemlerinde stok miktarı dalgalanmalar gösteriyorsa her ay sonunda stok miktarlarının aritmetik ortalaması alınması ile ortalama stok hesaplanabilir. Satışların maliyeti yerine net satışlar da alınabilir. Stok devir hızının hesaplanması için genelde aşağıdaki formülasyon kullanılır. Formüle ve elemanlarını aşağıdaki gibi açıklamak mümkündür.
Stok Devir Hızı = Satılan Mal Maliyeti (SMM)/ Ortalama Envanter
Satılan Mal Maliyeti : Bir yıl içinde yapılan satışın toplam maliyeti
Ortalama Envanter : Bu değer farklı farklı hesaplanabilir, en bilinen şekli “(Yılbaşı Envanter Değeri + Yıl Sonu Envanter Değeri)/2″ formülüdür. Bir diğer şekli ise her ayın belirli bir gününe (ayın başı, sonu, ortası gibi …) ait envanter değerinin bütün yıl için toplanarak 12′ye bölünmesidir.
Stok devir hızı formülde de görüleceği gibi bize bir oran verecektir. Asıl önemli olan bu oranın nasıl yorumlanacağıdır. Elde edilecek verinin anlamlı olabilmesi için yorumlanacak bilgininde değerlendirilmesi oldukça önemli bir konudur. Stok devir hızının düşük veya yüksek olmasının nasıl yorumlanması gerektiğini aşağıdaki örneklerle açıklayabiliriz.
Stok devir hızı yüksekse;
- Firma daha etkili rekabet olanağına sahiptir.
- Kâr marjı düşürülerek satış hacmi arttırılabilir.
- Stoklar yetersizdir.
- Tedarik güçlükleri nedeniyle satın alınan malın yerine yenileri konulamamaktadır.
- Stok kalemlerine girmesi gereken bazı kalemler diğer hesaplarda gösterilmiş olabilir.
- Mal alışları ve üretim satış olanaklarına göre iyi planlanmış demektir.
- Malların sürüm yeteneği vardır.
- Yılsonu stokları ihtiyatlı olmak adına düşük tutulmuş olabilir.
Stok devir hızı düşükse;
- Yukarıda sayılanların tersi var demektir.
- Fiyatların yükseleceği beklentisi ile spekülatif amaçlı stoka yatırım yapılmaktadır.
- İhtiyatlı davranılıp emniyet stoku yüksek tutulmuş olabilir.
Bu formüller klasik anlamda bir şirketin devir hızını diğer bir şirket ile kıyaslamak için kullanılamaz ancak şirketinizin malzeme veya ürün gruplarının iyi yönetilip yönetilmediği göstermek için kullanılabilir
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder